UAM i Fundacja UAM oraz CK ZAMEK zapraszają na kolejny wykład z cyklu ”Uniwersyteckie wykłady na zamku”. Prof. UAM dr hab. Violetta Julkowska wygłosi wykład pt. „Zobaczyć przeszłość. Fotografia lotnicza w edukacji historycznej”.
Czy można zobaczyć przeszłość? W jaki sposób uobecnia się to, co już minęło? Jakie ślady mogą nas naprowadzić na trop dawnych zdarzeń? Jak odczytać znaki, które pozostawiła po sobie przeszłość? Próbą odpowiedzi na postawione pytania będzie analiza i interpretacja wybranych zdjęć lotniczych. Ta niekonwencjonalna metoda poznania przeszłości wykorzystywana jest przez archeologów, służąc także do prowadzenia badań ratowniczych w terenie. Okazuje się bowiem, że zdjęcia lotnicze nie tylko ujawniają to, co choćby minimalnie widoczne jest na powierzchni ziemi, ale rejestrują także to, co zalega głęboko pod jej powierzchnią. Widziany z lotu ptaka współczesny krajobraz kulturowy może zostać odczytany i zinterpretowany na sposób historyczny dzięki połączeniu tradycyjnej narracji historycznej z analizą ukośnych lub pionowych zdjęć lotniczych. Obraz utrwalony widoczny na zdjęciu lotniczym podobny jest do widoku z wysokiej wieży obserwacyjnej, bo pozwala na ogarnięcie przestrzeni jednym spojrzeniem i odkrycie różnych obszarów życia ludzi w przeszłości.
Samodzielne zinterpretowanie zdjęcia, będącego zapisem utrwalonego w przestrzeni śladu przeszłości, to niezwykłe przeżycie. Pozwala ono na lepsze rozumienie zjawiska historycznego zwanego długim trwaniem a ponadto tworzy dogodną okazję do obserwacji współtrwania przeszłości w teraźniejszości oraz przenikania się oraz wzajemnego znoszenia różnych porządków i wzorów kulturowych. Zastosowanie tego typu zdjęć podczas edukacji historycznej dzieci i dorosłych jest nowatorskim na skalę europejską projektem, realizowanym od 2003 r. przez pracowników UAM: archeologa prof. Włodzimierza Rączkowskiego i historyka prof. Violettę Julkowską.
Prof. UAM dr hab. Violetta Margaret Julkowska: literaturoznawca, historyk historiografii i dydaktyk historii, pracownik Instytutu Historii UAM, współorganizator międzynarodowych projektów naukowo- badawczych i edukacyjnych, od 2008 ekspert w Radzie Ekspertów Wspólnego Polsko-Niemieckiego Podręcznika do Historii, od 2011 w prezydium Polsko-Niemieckiej Komisji Podręcznikowej.